IDEA Klinik
Benleri bulunan insanlar estetik açıdan kaygı duymaktadır. Elbette her ben kaygıya neden olmaz. Ancak özellikle yüz bölgesinde olanlar görsel açıdan hoş görünmediği için estetik kaygı oluşturabilmektedir. Bu nedenle pek çok hasta tarafından benleri aldırılmak istenir. Ve bu aşamada akla halk arasında sıkça dolaşan ‘ Ben Aldırmak Kanser Yapar’ cümlesi gelmektedir. Bu yazımızda hastalarımızın aklına takılan bu soruya ayrıntılı şekilde cevap vermeye çalışacağız. Öncesinde benin tanımının yapılması ve neden olduğunun ortaya koyulacaktır.
Ben Nedir? Neden Oluşur?
Benler doğuştan ya da sonradan oluşup büyüyen ciltten farklı renk ve yapıda olan lezyonlardır. Bu lezyonlara tıbbi olarak nevüs ismi verilmektedir. Nevuslerin oluşma sebebi cilt renk düzenini sağlayan dokuların belli bir alanda toplanmasıdır. Renk hücrelerinin belli bir alanda toplanması o alana farklı renkte ve bazen farklı yapıda cilt dokusu oluşmasına neden olmaktadır. Ben hücrelerinin bir arada toplanmasının sebebi malesef ki bilinmemektedir. Ancak yapılan bazı araştırmalar ben açıdan risk grubu hakkında bilgiler vermektedir.
Örneğin, İstanbul Üniversitesi uzmanları tarafından yapılan bir çalışmada bebeklik çağından güneşe çok maruz kalanların, beyaz tenli olanların, çilleri bulunanların ve renkli gözlü olanların daha fazla nevüsü olduğu tespit edilmiştir. Benler hakkında yapılan bu araştırmayı incelemek için aşağıdaki linke tıklayarak makaleyi okuyabilirsiniz.
(1)http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tez/pdf/deri_zuhrevi/dr_burcu_barutcugil.pdf
Kanserleşen Benler
Benler genellikle iyi huyludur. Ancak kanserleşen benlerde bulunmaktadır. En sık karşılaşılan kanserleşen ben türleri malin melanom ve bazal hücreli karsinomdur (BCC) . Benlerin sağlık açısından herhangi bir riski bulunmaz ancak kanserleşen benler risklidir.
Malin melanom benler kanser özelliği taşır ve yayılma eğilimindedir. Yani kısa süre içerisinde vücudun başka alanlarına sıçrayabilir. Ve bu durum takip ve tedavi edilmezse ölümle sonuçlanabilir. Bazal hücreli karsinonların ölümcül tehkilesi ve yayılma riski bulunmamaktadır. Ancak bulunduğu alanda büyüyerek geçmez yaralar oluşmasına neden olmaktadır.
Kanserleşen Benler Nasıl Fark Edilir?
Kanserleşen benlerin tespiti için evrensel kabul görmüş ABCDE kuralına başvurulur. Kuralın kapsadığı kriterler şunlardır;
- A ( Asymmetry ) Asimetri
- B ( Border) Sınırlar
- C ( Color) Renk
- D (Diameter) Çap
- E ( Evolving) Değişim
Asimetri kriteri benin simetrik olmamasının yani bir yarısının diğer yarısından farklı olmasını anlamına gelmektedir. Asimetrik olan benlerin kanser riski bulunmaktadır. Asimetrik olan her ben kanser anlamına gelmez ancak riski attıran faktörlerden birisidir.
Benin sınırlarının düzensiz olması da riski arttıran durumlardandır. Kanserleşen benler incelendiğinde ortak özellik olarak sınır düzensizliği olduğu gözlenmiştir.
Ren düzensizliği olan ve zaman içerisinde değişim gösteren benlerde de kanserleşme olduğu düşünülür. Ayrıca çapı 6 mmden büyük olan benlerde kanser riski artmaktadır.
ABCDE kuralına ek olarak yapılan araştırmalar
- 2mm’den büyük 50’den fazla nevüs
- 5mm’den büyük 12’den fazla nevüs
- 5mm’den büyük 5’den fazla nevüs olmasının da riski arttırdığını tespit etmiştir.
Ek olarak güneş hassasiyeti olanlarda, güneşe fazla maruz kalanlarda, ailesinde melanom öyküsü olanlarda kanser riskinin daha fazla olduğu tespit edilmiştir. (1)
Kesin Sonuç İçin Biyopsi Yapılmalı
Yukarıda bahsedilen kriterler kansere işaret etse bile kesin bir yorum yapılabilmesi için biyopsi yapılması gerekmektedir. Her ben için biyopsi yapılmasına gerek yoktur ancak yukarıdaki özelliklerin bir veya bir kaçına uyum sağlayan lezyonların değerlendirilmesi gerekir.
Biyopsi için “dermal punch” ismi verilen bir alet kullanılır. Bu alet sayesinde benin üzerinden incelenecek kadar doku alınır. Ardından biyopsiye gönderilir. Biyopsi sonucunda kesin bilgi elde edilmiş olur.
Ben Aldırmak Kanser Yapar Mı? Kanserli Ben Alınırsa Ne Olur?
Ben aldırmak kansere kesinlikle neden olmaz. Hatta lezyonun alınması ileride oluşabilecek kanseri kesin olarak engellemiş olur. Kanserli benlerin alınması ise herhangi bir sorun yaratmaz. Hatta alınmaması sorun yaratır. Çünkü kanserleşen ben çevresine yayılabilir veya olduğu alanda büyüyebilir. Bu nedenle bu tür benler fark edilir edilmez alınmalıdır. Aksi halde ölümle bile sonuçlanabilir. Ölüm nadiren görülen bir risk olsa da göz ardı edilmemelidir.
Ben tedavi teknikleri hakkında bilgi almak için aşağıdaki linki tıklayarak tedavileri ayrıntılı olarak kaleme aldığımız yazımızı inceleyebilirsiniz.